میکل انژ شرق 1

این نوشته را چند سال قبل  به بهانه بزرگ داشت ،پارسی ترین ونجیب ترین شاعر این سرزمین،فردوسی بزرگ نوشتم ،البته به سفارشی و برای یک وب سایت. قصه ای و روایتی کوتاه از مردی که تندیس حکیم طوس را برای همیشه میهمان چشمان ما کرد!

توانا و دانا و پاینده ای/  خداوند خورشید تابنده ای/
نخست افرین کرد بر کردگار/توانا و دانا و پروردگار/
توانا و دانا و دارنده اوست /  سپهروزمین را نگارنده اوست/

و کسی نبود از اهالی پایتخت یا آنکه به دیدار قوم و خویش آمده بود یا به هر نیت دیگری ، که بعد از صلاه ظهر روز( هفدهم خرداد ماه سال 1338 خورشیدی)1 از خیابان شاهرضا ی آنروزها (انقلاب) گذر کند و مجسمه ی تمام قد حکیم با حکمت و پر اوازه طوس را که از بالا نگاهی ستبر و استوار همانند بنای بی بدیل شاهنامه دارد نبیند و ندیده باشد.

از ان روز تا کنون اهالی ایران زمین که گذر کرده اند از ان گذرگاه (که حالا دیگر تاریخی شده است به حکم زمان) دو چیز را به روشنی دریافته اند. یکی آنکه حکیم طوس با جامه و دستار و سربند مردمان ملک خراسان و البته کتاب وزین شاهنامه به دست ،یک گام به پیش و پای دیگر استوار در پس و نگاهی که استواری باطن را میرساند و چشمانی که هوش و ذکاوت و پایان بینی در ان موج میزند ایران زمینیان را به استواری و پایداری خوانده و رمز چیره گی بر تمامی توران زمینیان تاریخ جان هایی دانسه که با همنشینی با کتاب خو گرفته و البته حکیم باحکمت طوس کتاب رازگونه ی شاهنامه را از این بابت نمونه و نشانه کرده است. تا بلکه بدانیم و یادمان نرود که زبان نه در جهان کهن بلکه در جهان معاصر نیز اولین و برترین جزء فرهنگ است و ملت و قومی که به پاسداشت زبان خود همت بگمارد و زبان را از میهمانان ناخوانده پاک کند و بیان را به اصالت بیاراید و قدر پاک زبانی و به تبع ان پاک ایینی را بداند البته بی هیچ شبه ای همواره بر صدر اقوام و ملل خواهد نشست ، و در مواجه با ایین دیگر سرزمینان و دیگر اقوام هیچ اسیب و گزندی بدان نخواهد رسید همانگونه که حکیم بی جانشین خراسان وعده کرده بود و اینک فرزندان این سرزمین اریایی ان وعده ی خردمندانه را پس از هزاره ی بلند، محقق می بیند!

بناهای آباد گردد خراب                 زباران و از تابش افتاب
پی افکندم از نظم کاخی بلند                       که از باد و باران نیابد گزند

باری

دیگر انکه شاید به ذهن و چشم مردمان خیابان نرسد و ندانند ، اما در آن گذرگاه چشم سرآگاهان را خیره و چشم دل آنان را حیران و زبان هنردوستان و گوهر شناسان را به تحسین و تکریم باز میکند ،هنرمندی یکی از فرزندان ایران زمین است که گویی به مانند ان پاک زبان نجیب و ان حکیم پاک ایین قصد کرده تا به یمن هنر دستان خود یادبودی و بنایی ازخود به جای بگذارد تا بلکه از باد و باران بدان گزندی نرسد.

(و او ابوالحسن‌خان صدیقی از شاگردان حضرت کمال المک بود که درانداختن رنگ به جان بوم و خلق تصاویر بدیع ذوق بیشمار داشت و دیوارهای مدرسه الیانس میدان ترکتازی او بود به روزگاری که هنوز استاد ندیده بود!

ذوق و ذکاوت ابوالحسن خان و تبحرش در کار رنگ و بوم به اندازه ای بود که حضرت کمال الملک گاه به گاه وی را البته از روی مزاح “ابوالحسن خان رقیب!” مینامید.

چیره گی و گرایش درونی او به مجسمه سازی به گونه ای بود که پس از ساخت مجسمه سنگی “ونوس میلو” هنگامی که به همراه استاد خود به کاخ پادشاه قجر میرود ،احمد شاه نمیتواند که زبان به تحسین باز نکند و دست گشاده از استین بیرون نیاورد و او را به 50 تومان ان روزگار و مقرری به قرار ماهی 20 تومان میهمان نکند!) 2

ابوالحسن خان صدیقی را “میکل آنژ” ایران میخوانند و میدانند و از او به یادگار بسیار مانده در سرمین آریاییمان. اما دستان و سرانگشتان استاد، در خلق تندیس حکیم پرآوازه ی سرزمین خراسان تو گویی عاشقانه حرکت کرده اند و رقص کنان سنگی نخراشیده را چنان به قدرت هنرتراشیده و تلطیف کردند ، به گونه ای که از انچه “نبود” چنان “بودی” بوجود آوردند که آدمیزاد در مواجه با آن، تصور آنکه به روزگاری این تندیس، سنگی بوده به جان کوهها هیچ به ذهن نمیاورد! و این از آیین فرزندان اصیل این سرزمین آاریایی ست که در هنر کم نمیگذارند و مایه بیش از حد میروند و خرد را به عشق و شور را به شعور پیوند میزنند.

واینک امروز دوباره ما هستیم و پاسداشت حکیم طوس! ماییم و تکریم “پرآوازه شاعری” که قصه هایدرس آموز اساطیری اش، کماکان بر یکی از قله های دست نیافتنی افسانه ها و اسطوره های جهان نشسته است و در جهانی که میرود تا به مدد علم و تکنیک از گوشه گوشه ی زندگی فردی و جمعی ما اسطوره های کهن را به گوشه ای براند تا بلکه قصه های ناچسب معاصر فرصت حضور و ظهور داشته باشند ،کماکان اسطوره ها و قهرمانانش در چشم جهانیان و ایران زمینیان محبوب و سرافرازند و هنوز که هنوز است یل ایران زمین رستم است.و ناکام ترین جوان سهراب! و عاشق ترین مادر تهمینه! و فداکار ترین مرد که جان در چله ی کمان گذاشت آرش! و آنکه به مدد یکتاپرستی از آاتش گذشت سیاوش

درباره جلال حیدری نژاد

دانش آموخته جامعه شناسی از دانشگاه تهران، دلبسته ی فرهنگ ،اجتماع و آدمیزاد. مینویسم تا " نادانی" خودم را روایت کنم، نه بیشتر!

مشاهده همه مطالب جلال حیدری نژاد →

3 نظر برای مطلب “میکل انژ شرق 1”

  1. سلام

    کاملا درست بود. آن شعر زیبا از عارفِ قزوینی هست که احتمالا به دلیل سبک و سیاقِ مشابه به فردوسی‌ نسبت داده شده .

    ممنون از تذکر و موفق باشید دوست عزیز

  2. سلام دوباره

    متاسفانه تا به حال به نتیجهٔ قطعی نرسیدم که شعر مذکور از فردوسی‌ هست یا عارف قزوینی یا کس دیگر

    تمام سایت‌های فارسی علمی‌ و غیر علمی‌ رو که امکانش بود و پیدا کردم همه شعر را به نام فردوسی‌ ثبت کرده اند

    فقط در قسمت نظرات یک نفر نامِ شاعر رو عارفِ قزوینی عنوان کرده ولی‌ در آثار عارف هم چنین سروده‌ای را ندیدم

    و البته در آثار فردوسی‌ هم آان را پیدا نکردم .

    آیا امکان چنین اشتباه بزرگی‌ هست که اثر بزرگ یک هنرمند به نمِ دیگری ثبت بشه؟

    آیا منبعی دارید که نشون بده اثر از فردوسی‌ نیست؟`

    اگه متعلق به عارف یا هنرمند دیگری هست چطور می‌تونم به اون منبع موثق دست پیدا کنم ؟

    به هر حال آن شعر رو از وبلاگ حذف کردم ولی‌ دلم می‌خواد با نام نویسندهٔ اصلی‌ آن رو در صفحه بگذارم .

    عذر می‌خوام که اینجا مطلب را مینویسم .جهت اطلاع بود و شاید کمکی‌ اگه امکانش بود.

  3. سلام

    فکر می‌کنم زیبا تر بود اگر شما که سوالاتِ من را وارد کردید .پاسخی هم مینوشتید .

پاسخ دادن به parizaaad لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *